dinsdag 29 mei 2012


Boekverslag Joe Speedboot

Algemene informatie
Auteur: Tommy Wieringa
Titel: Joe Speedboot
Druk: Eerste
Uitgever: De Bezige Bij, Amsterdam, 2005
Jaar van eerste druk: 2005
Aantal pagina’s: 316
Genre: Roman

Samenvatting:
Fransje Hermans is ontwaakt uit een coma van 220 dagen. Hij kan nu alleen zijn rechterarm nog bewegen, verder is hij verlamd en hij kan nauwelijks praten. Hij leest veel in het boek van Musashi, hierin stond dat je jezelf kan afschermen door een ‘steen’ van jezelf te maken. Fransje probeerde dit en werd overreden door een grasmaaier, daardoor raakte hij in coma. Een tijdje na het ontwaken uit de coma, komt Joe Speedboot in Lomark (Fransjes woonplaats) wonen. Joe Speedboot is niet zijn echte naam. Zijn achternaam is Ratzinger, maar er is niemand die zijn echte voornaam weet. Op school raakt Fransje bevriend met Engel Eleveld, Christof Maandag en later ook met Joe.
Op zijn vijftiende gaat Fransje in het tuinhuis achter zijn huis wonen. Hier schrijft hij elke dag op wat er allemaal gebeurd is en wie hij allemaal gezien heeft. Hij heeft tientallen dagboeken. Na een tijdje komt ook PJ (Picolien Jane) in Lomark wonen. Ze komt uit Zuid-Afrika, alle jongens zijn verliefd op haar, ook Fransje. Joe, Christof en Engel willen een vliegtuig gaan bouwen, omdat ze weten dat PJ’s moeder naakt rondloopt in haar tuin. Met een vliegtuig overvliegen is volgens hen de enige manier om haar te zien. Na een lange tijd lukt het om het vliegtuig te laten vliegen. Fransje gaat ook een keer mee en vindt het aan de ene kant beangstigend, maar aan de andere kant geweldig. Toen Joe in Lomark kwam wonen, was zijn vader net overleden. Zijn moeder, Regina, is op vakantie geweest en heeft een man ontmoet: Mahfouz Husseini (bijnaam: Papa Afrika). Ze trouwt met deze man en is weer helemaal gelukkig. Mahfouz bouwt een feloek. Hij gaat hier na een lange tijd mee het water op, maar komt nooit meer terug. Regina is helemaal overstuur.
Nadat Fransje geslaagd is voor zijn schoolexamens, willen zijn ouders dat hij brikettenperser wordt bij hun bedrijfje, dat doet hij. Al Fransjes vrienden zijn ook geslaagd, deze gaan allemaal op kamers in een andere stad. Een paar maanden later komt Joe weer terug, de opleiding was niks voor hem. Hij had een tijdje bij PJ gewoond in Amsterdam. PJ heeft een vriend, een schrijver genaamd Arthur Metz. Joe heeft altijd rare ideeën, deze keer komt hij met het idee dat Fransje armworstelaar kan worden. Fransje heeft namelijk een hele sterke rechterarm, doordat hij daar alles mee doet. Eerst wil Fransje dat niet. Later gaan Joe en hij samen iets halen bij de sloperij van Fransjes ouders. Daar ziet Fransje dat er nog helemaal geen briketten zijn verkocht, daar heeft zijn vader dus altijd over gelogen. Omdat Fransje nu geen briketten meer wil persen, besluit hij tóch armworstelaar te worden en begint hij hard te trainen. Zijn eerste wedstrijd op een toernooi wint hij, in de finale wordt hij tweede. Bij het volgende toernooi, in Rostock, (waar Fransje wint) is PJ mee. Er is iets mis tussen haar en Arthur, hij slaat haar vaak. Als ze ‘s avonds in een hotel overnachten, gaat Joe nog iets halen bij PJ. Hij blijft daar de hele nacht, de volgende ochtend is ze zijn vriendin.
Als ze weer thuis komen, is Engel overleden, doordat er een hond op zijn hoofd viel van de negende verdieping. De ex van PJ heeft een boek geschreven, dat duidelijk over haar gaat. Uit dat boek blijkt dat PJ boulimia had, toen ze nog in Zuid-Afrika woonde en dat ze tijdens hun relatie vaak vreemdging. PJ gaat weer mee naar het volgende armworsteltoernooi in Poznan. Daar breekt Fransje zijn arm in een wedstrijd. Als PJ en Fransje hun paspoorten op gaan halen, komen ze erachter dat Joe’s echte naam Achiel Stephaan is. Ze vinden het niet gek dat hij dit altijd verborgen heeft gehouden. Joe heeft een oude shovel verbouwd en gaat nu meedoen aan de Paris-Dakar. Hij is elke dag te zien op tv. In de tijd dat Joe weg is, mag PJ alle dagboeken van Fransje lezen en gaat ze vreemd met hem. PJ is blijkbaar ook vreemdgegaan met Christof, want ze is zwanger van hem (het kan ook van Fransje zijn). PJ en Christof trouwen, krijgen een kind en gaan samenwonen.
Verwachtingen:
Ik ben dit boek gaan lezen doordat ik veel positieve reacties erover heb gehoord. We hebben tijdens de literaire analyse ook een fragment van dit boek gelezen, dit trok mij ook wel aan. De kaft van het boek is best apart dus je weet niet precies wat je kan verwachten. Maar ondanks dat het boek 316 pagina's dik is ben ik het toch gaan lezen. Mijn verwachtingen waren dat het over een groep vrienden ging die samen avonturen beleven.

Thema:
Een bijna volledig verlamde jongen probeert zijn leven zo goed mogelijk te maken. Dit lukt goed, met steun van vrienden en familie.
Motieven:
De motieven in dit verhaal zijn: vriendschap en verbroken vriendschap, seks, overspel, jaloezie, rivaliteit, verraad en bedrog.

Schrijfstijl:
De stijl van Tommy Wieringa is goed te begrijpen, hij gebruikt geen heel lange zinnen, of moeilijk begrijpbare woorden. Dit is waarschijnlijk ook omdat het boek is geschreven vanuit een opgroeiende jongen, de schrijver heeft zich geprobeerd te verplaatsen in een gehandicapte adolescent. Hij maakt veel gebruik van metaforen, waarmee hij de omgeving of situaties omschrijft. Een goed voorbeeld van zijn stijl vind ik de volgende zin:
De knalpijpen glansden als bazuinen, de wereld leek te verschroeien in allesverzengend lawaai wanneer de jongens het gaspedaal intrapten met de koppeling in, alleen om te laten weten dat ze bestonden, zodat níemand daaraan zou twijfelen, want wat niet weerkaatst, bestaat niet.

Personages:
    Fransje Hermans: Deze jongen is in coma geraakt en kan nu alleen nog zijn rechterarm gebruiken.
    - Joe Speedboot: De echte naam van Joe Speedboot is Achiel Stephaan Ratzinger, wat niemand weet, behalve zijn moeder en later ook PJ en Fransje.
    - PJ (Picolien Jane) Eilander: Een meisje dat uit Zuid-Afrika komt en in Lomark een nieuw leven op wil bouwen.

Tijd:
Het verhaal is chronologisch verteld, met terugblikken af en toe, het verhaal over PJ lijkt ook een flashback, maar is eigenlijk ook chronologisch, fransje leest het. Aan het eind van het boek treedt er tijdverdichting op, en wordt verteld als in een terugblik, een aantal jaren worden overgeslagen en dan wordt er op het eind nog in zes bladzijdes kort verteld wat zich erin heeft afgespeeld.